Η φαρμακοβιομηχανία στην Ελλάδα είναι από τους λίγους κλάδους που έχουν μεγάλες εξαγωγές, εξάγοντας σε 80 περίπου χώρες και συμβάλλοντας έτσι θετικά στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών το έλλειμμα του οποίου είναι ο βασικός παράγοντας της χρεοκοπίας της χώρας.

Ο Λοβέρδος λοιπόν έφερε στη Βουλή όπου και ψηφίστηκε τελικά, έναν εφαρμοστικό νόμο για τη μείωση της κρατικής φαρμακευτικής δαπάνης, σύμφωνα με τον οποίον η συνταγογράφηση των φαρμάκων από τους γιατρούς μετά την 1η Απριλίου δεν θα γίνεται με βάση το πρωτότυπο όνομα με το οποίο ένα φάρμακο είναι γνωστό στην αγορά αλλά με βάση τη δραστική ουσία που περιέχει αυτό το φάρμακο. Επίσης σύμφωνα με το νόμο αυτόν ο ασθενής θα μπορεί να επιλέγει μεταξύ διαφόρων φαρμάκων που θα του προτείνει ο φαρμακοποιός και εάν το φάρμακο αυτό δεν καλύπτεται από το αντίστοιχο ταμείο ασφάλειας του ασθενή, τότε αυτός θα πληρώνει τη διαφορά. Είναι ένα εφεύρημα του Λοβέρδου και «Πρόκειται για ένα μέτρο που έχει αποτύχει διεθνώς, οδηγεί σε σημαντικές στρεβλώσεις και κυρίως συνεπάγεται την αύξηση της δαπάνης σε μέσο ορίζοντα» σύμφωνα με τον Θ. Κωλέτη, πρόεδρο της ΠΕΦ.

Το σκεπτικό του Λοβέρδου ήταν ότι αφού τα γενόσημα* φάρμακα είναι φθηνότερα από τα πρωτότυπα φάρμακα τότε να προωθηθεί η κατανάλωση γενόσημων για να μειωθεί η κρατική φαρμακευτική δαπάνη από τη χρήση των φαρμάκων.

Καταρχήν το ενδιαφέρον του Λοβέρδου για τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης είναι τουλάχιστον ελάχιστα αποτελεσματικό. Αυτό γιατί σύμφωνα με το Λοβέρδο τα γενόσημα φάρμακα σήμερα στην Ελλάδα αποτελούν μόλις το 18% της φαρμακευτικής δαπάνης, η οποία αποτελεί με τη σειρά της το 20% των δαπανών Υγείας. Επομένως τα γενόσημα αποτελούν το 3,6% των δαπανών Υγείας. Ακόμη ο Λοβέρδος ισχυρίζεται ότι στις ευρωπαϊκές χώρες το ποσοστό των γενόσημων αντιστοιχεί στο 60% περίπου της κατανάλωσης φαρμάκων. Όμως σύμφωνα με ανακοίνωση του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών «Η αλήθεια είναι στην Ευρώπη συνυπολογίζονται τα γενόσημα, καθώς και τα μη προστατευόμενα φάρμακα των οποίων έχει λήξει η πατέντα. Αν στην Ελλάδα υπολογίσουμε τη χρήση των γενόσημων και μη προστατευόμενων φαρμάκων, το ποσοστό φτάνει το 40%, όταν ο κ. Λοβέρδος θέτει ως στόχο το 30%. Αναρωτιόμαστε, πως είναι δυνατόν να επιτευχθεί ο στόχος της μείωσης της φαρμακευτικής δαπάνης, όταν η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας δεν γνωρίζει τι πραγματικά ισχύει;» (5-3-12). Το ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πραγματικό μιας και εκεί εφαρμόζεται η ηλεκτρονική συνταγογράφηση και τα στοιχεία είναι πραγματικά. Αντίθετα στην Ελλάδα η ηλεκτρονική συνταγογράφηση δεν είναι ακόμη ούτε στην αρχή της.

Στην πραγματικότητα με το νόμο αυτό ανοίγει ο δρόμος για την αθρόα εισαγωγή ανώνυμων φτηνών φαρμάκων από τρίτες χώρες με χαμηλό κόστος παραγωγής δημιουργώντας έτσι σοβαρά προβλήματα επιβίωσης των 20 ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών που απασχολούν περίπου 20000 εργαζόμενους. Από την άλλη δημιουργούνται σοβαρά ερωτηματικά για το κατά πόσο τα εισαγόμενα γενόσημα είναι ασφαλή. Σύμφωνα με συνέντευξη του αντιπροέδρου του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής: «Βέβαια, υπάρχουν και πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρίες , οι οποίες παράγουν γενόσημα στις χώρες της Ανατολής, όπως στην Κίνα και στην Ινδία. Εκεί, υπάρχουν κάποια εργοστάσια που πληρούν τις προϋποθέσεις ασφαλείας όσον αφορά τη διαδικασία παραγωγής των φαρμάκων και κάποια άλλα που είναι μη ασφαλή. Το ερώτημα των φαρμακοποιών είναι εάν υπάρχει επαρκή επιστημονικό προσωπικό στον ΕΟΦ για να κάνει ένα σωστό και ποιοτικό έλεγχο των φαρμάκων αυτών, καθώς τον τελευταίο χρόνο μόνο, έχουν αποσυρθεί από τον οργανισμό 40 άτομα και εμείς δεν γνωρίζουμε εάν έχουν αντικατασταθεί. Έτσι, λοιπόν, το ζήτημα είναι εάν επαρκεί το επιστημονικό προσωπικό του ΕΟΦ, το οποίο μειώνεται συνεχώς, για να ελέγξει τα φάρμακα που θα εισαχθούν από αυτές τις χώρες, γιατί εκεί γίνεται έλεγχος, μόνο σε ένα δείγμα των γενοσήμων που παράγονται και όχι σε όλα.. (http://thehellenicmail.gr/images/stories/THMpdf/thm_52.pdf).

Ήδη το κράτος χρωστά στις ελληνικές βιομηχανίες από φάρμακα που αυτές έδιναν στο κρατικό σύστημα υγείας και ταυτόχρονα επειδή δεν τις πλήρωνε σε χρήμα τις ανάγκαζε να αγοράζουν ελληνικά κρατικά ομόλογα τα οποία στο τέλος «κούρεψε» συσσωρεύοντας ακόμη περισσότερες ζημιές σε αυτές.

Έτσι «Για σειρά λουκέτων στο χώρο του φαρμάκου κάνει λόγο ο αντιπρόεδρος της Πανελληνίας Ένωσης Φαρμακοβιομηχάνων «Οι συνέπειες από την εφαρμογή των νέων μέτρων για την υγεία, θα είναι καταστροφικές για τον κλάδο μας. Θεωρώ ότι επτά στις δέκα επιχειρήσεις θα βάλουν λουκέτο, γιατί δεν θα βγαίνουν. Κι αυτό δεν αφορά μόνο τις επιχειρήσεις μας, αλλά και ολόκληρη την ελληνική οικονομία (deal news, 2-3).

Παρόλο που τόσο πριν όσο και μετά την ψήφιση του νόμου το ζήτημα επικεντρώθηκε στο αν τα γενόσημα φάρμακα είναι ασφαλή ή όχι και στο αν ο ΕΟΦ μπορεί να κάνει τους σχετικούς ελέγχους για την ασφάλεια και πιστοποίηση των σκευασμάτων το πραγματικό ζήτημα είναι η καταστροφή ή όχι ενός ακόμη βιομηχανικού κλάδου της ελληνικής οικονομίας. Το πραγματικό ερώτημα είναι δραστική ουσία ή επώνυμο γενόσημο. Δραστική ουσία και καταστροφή της παραγωγής με 20000 ακόμη άνεργους και αθρόες εισαγωγές από μεγάλες πολυεθνικές και άλλο ένα ακόμα μείον στο ισοζύγιο πληρωμών ή επώνυμα γενόσημα και στήριξη της ντόπιας φαρμακοβιομηχανίας, των 20000 θέσεων εργασίας και ένα συν στο ισοζύγιο πληρωμών και λιγότερο χρέος;

«Το ερώτημα δραστική ουσία ή φάρμακο με εμπορική ονομασία, είναι ψευτοδίλημμα. Το βασικό είναι ότι στον καπιταλισμό το φάρμακο με οποιαδήποτε μορφή είναι εμπόρευμα. Από τη στιγμή που το φάρμακο είναι εμπόρευμα και η φαρμακοβιομηχανία ελέγχει ουσιαστικά τον κύκλο έρευνα - παραγωγή - διακίνηση, επίσης λόγω του αυξανόμενου ανταγωνισμού για το ποιος θα επικρατήσει στην αγορά, αυξάνονται οι πιθανότητες διακίνησης ακόμα και επικίνδυνων φαρμάκων. Για να ικανοποιηθούν οι λαϊκές ανάγκες με δωρεάν φάρμακο, αλλά και για να εξασφαλιστεί η ποιότητα, η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητά του, προϋποθέτει τη λειτουργία κρατικού οργανισμού που θα παράγει, θα εισάγει και θα ελέγχει ουσιαστικά με όλα τα σύγχρονα μέσα τη βιοϊσοδυναμία και τη βιοδιαθεσιμότητα των φαρμάκων και θα τα διαθέτει μέσω του κρατικού συστήματος υγείας.

Μέχρι τότε που η «επανάσταση» του ψευτοΚΚΕ, δηλαδή το πραξικόπημά του, θα πραγματοποιηθεί θα μπορούν οι εργαζόμενοι να γίνονται άνεργοι, οι ασθενείς να πεθαίνουν και η χώρα να ρημάζει βιομηχανικά.

Ο Λοβέρδος θα μπορούσε να πάρει μέτρα για να είναι το φάρμακο φθηνό για τα πιο φτωχά στρώματα και τους ανέργους στις σημερινές συνθήκες. Θα μπορούσε για παράδειγμα να μειωθεί η συμμετοχή στο κόστος των φαρμάκων από τους άνεργους ή τους συνταξιούχους ή τους χαμηλόμισθους. Ή θα μπορούσε ακόμη να μειώσει το ποσοστό του κέρδους των φαρμακείων και να ανοίξει το επάγγελμα αυτό όπως εδώ και καιρό ζητά η τρόικα. Ή θα μπορούσε να εφαρμόσει άμεσα και σε όλο το σύστημα υγείας την ηλεκτρονική συνταγογράφηση έτσι ώστε να μπορεί να ελεγχθούν τα φάρμακα που συνταγογραφούνται σε κάθε περίπτωση. Και είναι γνωστό ότι είναι συχνό φαινόμενο η υπερσυνταγογράφηση και η μεγάλη κατανάλωση φαρμάκων χωρίς να είναι αναγκαία για την υγεία του ασθενούς. Αλλά «Την ώρα πάντως που ο κ. Λοβέρδος, ενημερώνοντας την αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, ανακοίνωνε το σχέδιο του υπουργείου περί αλλαγής του πλαισίου συσκευασίας (διάθεση «χύμα» φαρμάκων) με σκοπό την εξοικονόμηση την ίδια ώρα δημοσιευόταν στο ΦΕΚ η απόφαση (Φ42000/οικ.255/353/28-2-12 ΦΕΚ 497/Β΄) των υπουργών Υγείας και Εργασίας σύμφωνα με την οποία διπλασιάζεται το ποσοστό συμμετοχής σε πολλά φάρμακα…» (http://www.eleftheria.gr/index.asp?cat=7&aid=37514, 21-3).

Στο μεταξύ ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος, με ανακοίνωσή του σημειώνει «σοβαρές ελλείψεις σε αντιβιοτικά, αντικαρκινικά, αντιυπερτασικά, αντικαταθλιπτικά, από φάρμακα που είναι απαραίτητα σε μεταμοσχεύσεις αλλά και παιδικά εμβόλια. Μάλιστα οι ελλείψεις στα παιδικά εμβόλια για τον μηνιγγιτιδόκκο, τον πνευμονιόκοκκο, την διφθερίτιδα και τον τέτανο, είναι σε μόνιμη σχεδόν έλλειψη». Για να διευκρινίσει πως «τα σκευάσματα που είναι σε έλλειψη ξεπερνούν τα 250 (στο ίδιο).

Ο νόμος Λοβέρδου δεν έχει στόχο να ανακουφίσει το λαό δίνοντας του καλύτερη και φθηνότερη φαρμακευτική περίθαλψη, αλλά να δημιουργήσει μεγαλύτερη ανεργία φτώχεια και εξαθλίωση.

*Τι είναι τα γενόσημα φάρμακα

Γενόσημα (στη διεθνή ορολογία χρησιμοποιείται ο όρος generics) ονομάζονται τα φάρμακα, που έχουν αναπτυχθεί έτσι ώστε να περιέχουν την ίδια δραστική ουσία και στην ίδια συγκέντρωση με ήδη εγκεκριμένα φάρμακα (προϊόντα αναφοράς ή πρωτότυπα). Τα γενόσημα μπορεί να έχουν διαφορετική εμφάνιση από τα πρωτότυπα, καθώς και διαφορετικά ανενεργά συστατικά, αλλά έχουν το ίδιο ενεργό συστατικό. Πρόκειται δηλαδή για σκευάσματα ουσιωδώς όμοια. Παρασκευάζονται δε μετά τη λήξη της περιόδου «αποκλειστικότητας» του πρωτοτύπου φαρμάκου, η οποία συνήθως διαρκεί 10 χρόνια (ορισμός σύμφωνα με τον Νικόλαο Σιταρά, αναπληρωτή καθηγητή Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών). Σήμερα στην Ελλάδα σύμφωνα με τον ΕΟΦ κυκλοφορούν περίπου 3000 γενόσημα (σε επίπεδο συσκευασίας) σε σύνολο περίπου 7.300 φαρμάκων

*Τι είναι τα επώνυμα γενόσημα